Türkçedeki sözcükler yapılarına göre üç gruba ayrılır. Bunlar sırasıyla basit, türemiş ve birleşik kelimelerdir. Yapım eki yerine çekim eki almış kelimelerin anlamı değişmediği için bu sözcükler de basit kelimeler grubunda yer alır. 4. Sınıf Yapılarına Göre Sözcükleri Konu Anlatımı, 4. Sınıf Yapılarına Göre Sözcükleri, Yapılarına Göre Sözcükleri Konu Anlatımı
Yapılarına Göre Sözcükleri
- Basit Sözcükler
- Birleşik Sözcükler
- Türemiş Sözcükler
Kelimelere eklendiklerinde, kelimelerin anlamlarını değiştirmeyen eklere çekim ekleri denir. Çekim eklerinden bazıları şunlardır:
-i | -e | -de | -den | -ler | -im | -in |
evi | eve | evde | evden | evler | evim | evin |
Sözcüklere eklendiklerinde sözcüklerin anlamlarını değiştiren eklere yapım ekleri denir. Yapım eklerinden bazıları şunlardır:
-çı | -lı | -suz | -luk | -gü | -cil | -cık |
kitapçı | nişanlı | huysuz | tuzluk | görgü | evcil | kızılcık |
Basit Sözcükler
Basit Sözcükler: Yapım eki almamış sözcüklerdir. Basit sözcükler çekim eki alabilirler.
Örnek:
elma, armut, sepet, kitap, kalem, ev, eşya…
Birleşik Sözcükler
Birden fazla kelimenin bir araya gelerek oluşturdukları sözcüklerdir.
Örnek:
ak + ciğer akciğer
çek +yat çekyat
sivri + sinek sivrisinek
huzur + evi huzurevi
ne + için niçin
Türemiş Sözcükler
Yapım eki almış kelimelerdir. Bu kelimeler en az bir tane yapım eki alırlar.
Örnek:
göz——– gözlük
çay ——-çaycı
vatan—–vatandaş
ev——— evli
tuz——– tuzsuz
iyi——— iyilik
dokuz—–dokuzuncu
su———-suluk
**4. Sınıf Yapılarına Göre Sözcükleri Konu Anlatımı**
**Giriş**
Sözcükler, dilin en temel yapı taşlarıdır. Dilin anlam ve iletişim kurma özelliklerini kullanmamıza yardımcı olurlar. Sözcüklerin sınıflandırması, dilbilgisini öğrenmek ve doğru iletişim kurmak için önemlidir. Bu yazıda, 4. sınıf yapılarına göre sözcükleri inceleyeceğiz.
**İsimler (İsimler için Örnekler Tablosu)**
İsimler, varlıkları, kavramları, yerleri, nesneleri ve kişileri ifade eden sözcüklerdir. İsimlerin bazı önemli tipleri şunlardır:
1. Somut İsimler: Elma, masa, kalem gibi duyu organlarıyla algılanabilen nesneleri ifade ederler.
2. Soyut İsimler: Sevgi, mutluluk, özgürlük gibi duyu organlarıyla algılanamayan kavramları ifade ederler.
3. Yer İsimleri: İstanbul, Ankara, okul gibi yerleri ifade ederler.
4. Kişi İsimleri: Ahmet, Ayşe, öğretmen, doktor gibi kişileri ifade ederler.
**Sıfatlar (Sıfatlar için Örnekler Tablosu)**
Sıfatlar, isimleri niteler ve özelliklerini belirtir. Sıfatlar, ismi “ne gibi?”, “nasıl?” sorularıyla nitelendirir. Örnek sıfatlar:
1. Renk Sıfatları: Kırmızı, mavi, yeşil gibi renkleri belirtir.
2. Şekil Sıfatları: Yuvarlak, kare, üçgen gibi şekilleri belirtir.
3. Boyut Sıfatları: Büyük, küçük, uzun gibi boyutları belirtir.
4. Miktar Sıfatları: Birkaç, çok, az gibi miktarları belirtir.
**Fiiller (Fiiller için Örnekler Tablosu)**
Fiiller, bir eylemi, durumu veya oluşu ifade eden sözcüklerdir. Fiiller, “ne yaptığı”, “ne olacağı” gibi sorulara cevap verir. Örnek fiiller:
1. Yapma Eylemler: Yürümek, yazmak, koşmak gibi eylemleri belirtir.
2. Hissetme Fiilleri: Sevmek, mutlu olmak, korkmak gibi duygusal durumları ifade eder.
3. Durum Fiilleri: Olmak, gitmek, gelmek gibi bir durumu ifade eder.
4. Fikir Bildirme Fiilleri: Düşünmek, söylemek, bilmek gibi bir fikri ifade eder.
**Zarflar (Zarflar için Örnekler Tablosu)**
Zarflar, fiilleri, sıfatları veya zarfları belirtmek veya tamamlamak için kullanılan sözcüklerdir. Zarflar, “nasıl?”, “ne zaman?”, “nerede?” gibi sorulara cevap verir. Örnek zarflar:
1. Yer Zarfları: Burada, orada, heryerde gibi yer belirten zarflardır.
2. Zaman Zarfları: Şimdi, sonra, dün gibi zamanı belirten zarflardır.
3. Şiddet Zarfları: Çok, az, daha gibi bir eylemin veya sıfatın şiddetini belirten zarflardır.
4. Neden Zarfları: Niçin, nasıl, ne için gibi bir sebebi veya amacı belirten zarflardır.
**Sonuç**
Bu konu anlatımında, 4. sınıf yapılarına göre sözcüklerin sınıflandırmasını işledik. İsimleri, sıfatları, fiilleri ve zarfları inceleyerek önemli detayları öğrendik. Dilbilgisini anlamak ve doğru iletişim kurmak için bu temel kavramları öğrenmek önemlidir.